Özgürlük

’Yeni anayasa’’ sorunu bir süredir AKP-MHP koalisyonunun gündeminde iken, Kürt sorununun barışçı-demokratik çözümünün yeniden gündeme gelmesiyle anayasa meselesinin de mahiyeti değişmiş ve önemi artmış bulunmaktadır. Yani, yeni anayasa meselesi artık sadece iktidar koalisyonunun siyasî geleceğiyle ilgili bir mesele olmaktan çıkmış ve ister istemez bütün bir toplumun meselesi haline gelmiştir. Bunun…

Gazze soykırımıyla birlikte mütecaviz Siyonist önderlerin Ortadoğu’ya çeki düzen verme (BOP) hususunda sınır tanımayan azgınlığına, serkeşliğine, cüretkarlığına dur diyecek bir siyasal irade göremeyince yine geriye giderek çok hayıflandım. AKP’nin hikayesi büyük bir trajedidir. Tarihin kendilerine sunduğu büyük imkanı, emaneti öyle sorumsuz, pervasız harcadılar ki, hatırladıkça insanın saçını başını yolası geliyor.…

‘’Bu adı hak eden yegâne özgürlük, aynısını başkalarının elinden almaya kalkışmadığı veya onların bu yöndeki çabalarını engellemediği sürece, herkesin kendi iyi anlayışını kendi tarzında gerçekleştirmeye çalışma özgürlüğüdür.’’ (J.S. Mill, On Liberty) Siz muhtemelen Immanuel Kant’ın aynı konudaki daha ünlü (ve sanırım daha beliğ) formülasyonunu hatırlıyorsunuzdur: ‘’Evrensel bir yasa çerçevesinde başka herkesin…

JOHN HASNAS* Trump’ın tehlikesi halk yönetimini sınırlamaya hizmet eden kurumlara saygıyı reddetmesinden kaynaklanıyor. 1987 tarihli ‘’Prenses Gelin’’ adlı filmde Inigo Montoya hayatını babasının katili Kont Rugen’den intikam alma çabasıyla geçirmektedir. Sonunda onunla karşılaştığında durmaksızın tekrarlıyor: ‘’Hey. Benim adım Inigo Montoya. Sen benim babamı öldürdün. Ölmeye hazır ol!’’ Sonunda Kont Rugen…

Kendilerini ‘’demokrat aydınlar’’ olarak niteleyen solcular ile bazı Kemalistler 12 Eylül rejiminin Türkiye toplumunu depolitize ettiğini (politikaya ilgisizleştirdiğini) ileri sürerler. Bu sözde büyük bir doğruluk payı vardır. Doğrudur çünkü ister 12 Eylül rejiminin baskıcı uygulamaları yüzünden olsun, ister başka bir sebepten ileri gelsin, Türkiye’de öteden beri halk kitlelerinde siyasete karşı…

GİRİŞ Adalet hem bireysel bir erdem hem de toplumsal-siyasal bir idealdir. Bireysel bir erdem olarak adalet bir karakter özelliğidir ve kişinin başkalarıyla ilişkilerinde kendisini gösterir. Başka insanlarla ilişkilerinde adaletin gereklerine uygun davranan, bu arada kendini gerçekleştirmeye odaklanan ve kimseye haksızlık yapmayan insan erdemli insan sayılır. Başta Aristoteles olmak üzere eski…

Demokrasinin ideal bir form olarak kabul edilmesine rağmen, çoğu zaman demokratik sistemlerin bazı olumsuzlukları vurgulanır. Özellikle çoğunluğun azınlık haklarını ihmal etmesi, yanıltıcı tezlerin kabul edilmesi ve hatta demokratik seçimlerle iktidara gelen liderlerin diktatörlük yoluna girmesi gibi sorunlar demokrasinin itibarını zedeleyebilir. Adolf Hitler’in Almanya ve Hugo Chávez’in Venezuela gibi örnekleri, demokrasinin…

Bireylerin davranışını kurallara bağlamayı amaçlayan normatif bir sistem olarak hukuk toplumsal düzenin temellerinden biri, belki de birincisidir. Hukuk toplumdaki her bir kişinin kendi iyi anlayışını özgür bir şekilde kendi tarzınca gerçekleştirmesinin garantisi ve başkalarıyla barışçı iletişim ve etkileşiminin temelidir. Kişilerin özgürlük ve haklarını belirleyip güvence altına almak ve toplumda kişi…

Öteden beri Türkiye’deki baskın ideolojik eğilimin milliyetçilik olduğuna yazı ve konuşmalarımda dikkat çekerim. Tabiî ki hoş bir şey olarak değil! Toplumsal tabanı bakımından en güçlü olanı ‘’muhafazakâr milliyetçilik’’ olmak üzere, Türkiye’de milliyetçiliğin elbette farklı yorumları var. Son zamanlarda  ‘’ulusalcılık’’ olarak adlandırılan bir milliyetçilik türü daha ön plana çıkmaya ve siyaseten…

Egemenlik bir siyasî toplumdaki en üstün otoritenin nihaî kaynağına işaret eder. Tarihsel olarak egemenlik mutlak kralların kendilerine rakip olan sosyal ve siyasî güçlere –başta kiliseye ve feodal aristokrasiye- karşı kendi konumlarını güçlendirme arayışı içinde ortaya çıkmıştır. Bu arayışın sonucu da, egemen olan bir hükümdarın (kralın) tepesinde yer aldığı, hiyerarşik olarak…