Demokrasi

Çeyrek yüzyıl önce kaleme aldığım “Alternatif Fobiler: Din ve Demokrasi” başlıklı yazıyı şöyle bitirmiştim: “Sonuç olarak, Türkiye’de demokrasinin en temel açmazı, yukarıda işaret edilen iki-yönlü kıskaçtan bir türlü kurtulamamasıdır. Bir yandan laikçi Kemalistlerin din ve demokrasi fobisi, öbür yandan da çatışmacı İslamcıların demokrasi fobisi Türkiye’deki demokrasi çabalarını zora koşmaktadır. Çözüm,…

İster iktidar ol ister muhalefet, yeter ki durduğun yeri bil, haddini bil yeter! Çin’den Avrupa’ya uzanan tarihi İpek Yolu üzerinde yıllarca Bursa ipeği dünyanın her yerine gümrük vergisi ödemeden ihraç edilirdi. Bundan dolayı Bursa ipeği meşhur olduğu için halk arasında “bulunmaz Bursa kumaşı mısın?” ifadesi çok kullanılırdı. Bu bilgilerden esinlenerek “Ne…

Değişik dönemlerde toplum olarak veya birey olarak, idare edilme ve eden hususunda benimsenen anlayış veya karşı çıkış düşünceleri hep olmuştur. Eğer bu olumlu veya olumsuz çıkışlar bir veriye, bilime, akla dayanırsa toplum nazarında saygınlık bulabilir, geçerliliği anlamlı ve mantıklı olur. İnsan ve toplum karakterlerini zahiri olarak yaptıkları veya yapacakları davranışlardan…

Cemal Tunçdemir T24 İnternet Haber Gazetesine, “Neopatrimonyal liderler çağı ve demokrasi” başlığıyla çok değerli bir analiz yapmış. Boşluğa düşüp kaybolmasın/zayi olmasın diye burada tekraren yayınlıyorum; Foreign Affairs dergisinin yayın yönetmeni Gideon Rose, derginin 2019 Eylül/Ekim sayısındaki başyazısında, son 100 yılda lider tipi döngüsünü şu şekilde sınıflandırıyor:  “1920’lerin toy Demokrat liderlerini, 1930’lar…

Yargı liberal-demokratik rejimlerin kilit kurumudur. Bu tür rejimlerde yargının başlıca iki işlevi vardır. İlk olarak, yargı, rejimin güç ve yetki konfigürasyonunda ‘’fren ve denge’’ mekanizması olarak yer almak suretiyle siyasî bir işlev görür. Daha açık bir deyişle, yargı yasama ve yürütmenin kendi yetkilerini aşmalarını önler, onları hukuk içinde kalmaya zorlar.…

İfade özgürlüğü konusunda Türkiye’de tam bir ikiyüzlülük yaşanıyor. Neredeyse herkes ifade özgürlüğünün vazgeçilmez değerde olduğunu ve genel bir temel hak teşkil ettiğini söylüyor veya en azından buna inandığı görüntüsü veriyor. Oysa somut olaylar ve olgular karşısında aldıkları tutumlara baktığınızda, sözde ifade özgürlüğü taraftarlarının büyükçe bir kısmının gerçekte buna inanmadıklarını görüyorsunuz. …

Türkiye’nin bugün içinde bulunduğu durum hiç iyi değil. Bu ‘’iyi olmama’’ hali ülkenin genel gidişatının kötü olmasıyla sınırlı da değil. En az bunun kadar, hatta belki de bundan önemli olan, insanların bu durumu artık kanıksamış olmaları… Bu ise içine saplandığımız bataktan bir ‘’çıkış’’ ümidi yeşertmemizi zorlaştırıyor! Evet, bugün bir yandan…

Sorsanız, hemen hemen herkes vesayete karşıdır; herkes vesayetin aklı başında, yetişkin insanlara göre olmadığını düşünür. Böyle olması da doğaldır, çünkü vesayet insanlara çocukmuşlar gibi veya yapıp ettiklerinin idrakinde değilmişler gibi muamele etmeyi öngörür. Vesayetçi yapı ve kurumların aklî melekeleri yerinde olan onurlu insanları rahatsız etmesi bundan dolayıdır. Paternalizm de vesayetle…

Müslümanlar olarak uzun yıllardır tartışmalarımıza, müzakerelerimize ve bazen kavgalarımıza konu olan bir mesele; ‘Demokrasi’ Demokrasiye olan olumlu yaklaşımı küfür veya haram gören bir anlayış var bu ülkede ve genelde de İslam dünyasında… Yeryüzünde farklı mahiyetlerle uygulanan demokrasiye neden Müslümanların bir kısmı antipati veya düşmanlık duyar, itiraz eder? Genelde bu camianın…

Demokrasi, kadim Grek uygarlığını bir yana bırakırsak, aşağı yukarı iki asırdan fazla bir süredir medenî dünyanın önde gelen siyasî idealleri arasında yer almaktadır. Ancak, hiç de kısa sayılamayacak bir süredir insanoğlunun değerler dünyasında sahip olduğu bu ayrıcalıklı konumuna rağmen, bugün halâ bu kadim idealin anlamı üzerinde tam olarak mutabakat olduğu…