Demokrasi

Bir önceki yazımda Türkiye’nin siyasi geleneğinin, kültürünün, ahlakının CHP-DP iktidar-muhalefet ilişkisi üzerinden şekillendiğini ve buradan neşet eden siyasi geleneğin bugüne kadar sürdürüldüğünü, bu süre içerisinde vuku bulan onca yol kazasına rağmen kendilerine dönüp, bir durum muhakemesi yapmadıklarını, süregelen yanlışı tekrarladıklarını özetlemeye çalışmıştım. Bugün de CHP-DP ile başlayan ve bugün CHP-Ak…

’Yeni anayasa’’ sorunu bir süredir AKP-MHP koalisyonunun gündeminde iken, Kürt sorununun barışçı-demokratik çözümünün yeniden gündeme gelmesiyle anayasa meselesinin de mahiyeti değişmiş ve önemi artmış bulunmaktadır. Yani, yeni anayasa meselesi artık sadece iktidar koalisyonunun siyasî geleceğiyle ilgili bir mesele olmaktan çıkmış ve ister istemez bütün bir toplumun meselesi haline gelmiştir. Bunun…

Son haftalarda milletçe ardı ardına şahit olduğumuz ve ‘’artık bu kadarı da olmaz!’’ dediğimiz türden haksızlık ve hukuksuzluklar serisi evrensel bir hakikatin yeniden vurgulanmasını gerektiriyor: Hukuk hür ve medenî bir toplumun temelidir. Hür ve medenî bir toplum emirle değil, hukukla yönetilen toplumdur. Medeniyet barışçı bir iş birliği düzeni içinde bir…

JOHN HASNAS* Trump’ın tehlikesi halk yönetimini sınırlamaya hizmet eden kurumlara saygıyı reddetmesinden kaynaklanıyor. 1987 tarihli ‘’Prenses Gelin’’ adlı filmde Inigo Montoya hayatını babasının katili Kont Rugen’den intikam alma çabasıyla geçirmektedir. Sonunda onunla karşılaştığında durmaksızın tekrarlıyor: ‘’Hey. Benim adım Inigo Montoya. Sen benim babamı öldürdün. Ölmeye hazır ol!’’ Sonunda Kont Rugen…

‘’Demokrasiler nasıl ölür?’’ denilince, tabiatıyla biz Türklerin aklına hemen askerî darbeler geliyor. Çünkü, yaşadığımız tecrübeler bize demokrasinin ancak sürecin dışından gelen şiddete dayalı müdahalelerle yıkılacağını öğretmiştir. Oysa, demokratik rejimlerin idam fermanı bazen ‘’demokratik’’ aktörlerin kendileri tarafından yazılır. Nitekim, bu konunun uzmanlarından Steven Levitsky Daniel Ziblatt’la birlikte yazdığı ‘’Demokrasiler Nasıl Ölür?’’…

Abdullah Öcalan nihayet kendisinden beklenen çağrıyı yaptı: ‘’PKK silah bıraksın ve kendisini feshetsin.’’ Çağrı metninde bazı isabetli tespitler yer alıyor. Bunların başında PKK’yı ortaya çıkaran yerel düzeydeki ana nedenin ‘’Kürt realitesinin inkârı’’ ve başta ifade özgürlüğü olmak üzere sivil ve siyasal özgürlükler üzerindeki baskılar olduğu tespiti gelmektedir. Bunun gibi, çağrı…

Uzun yıllardır ısrarla, aşiret kültürü aralığında doğan, gelişen ve kronik hastalıklarla malul hale gelen siyasi kültür ve ahlakımızla ilgili ilmi teşhislerde bulunulması, hastalıkların tedavi edilmesi, zamanla edindiğimiz insanlık tecrübesinin ışığında, medeniyetin eriştiği ufkun aşılıp dünya yönetim bilimi literatürüne girecek yeni bir siyaset anlayış ve pratiğinin gelecek kuşaklara miras bırakılması fikrini…

Kendilerini ‘’demokrat aydınlar’’ olarak niteleyen solcular ile bazı Kemalistler 12 Eylül rejiminin Türkiye toplumunu depolitize ettiğini (politikaya ilgisizleştirdiğini) ileri sürerler. Bu sözde büyük bir doğruluk payı vardır. Doğrudur çünkü ister 12 Eylül rejiminin baskıcı uygulamaları yüzünden olsun, ister başka bir sebepten ileri gelsin, Türkiye’de öteden beri halk kitlelerinde siyasete karşı…

Türkiye’nin cumhuriyete, demokrasiye, çok partili siyasi rejime geçişi halkın güçlü talebinin ve mücadelesinin bir sonucu değildir. Bu tercihler, Türkiye devletinin elitlerinin masa başında aldıkları kararların meclis onayı ile ilan edilmesi ile hayata geçmiştir. Halk iradesinin tecellisi olarak kabul edilmediği için de cumhuriyet tarihinin hiçbir döneminde demokrasi ve hukuk devleti anlayışı…

Son yıllarda toplumun farklı kesimlerinde giderek keskinleşen zıt tavırlar, derinleşen kutuplaşmanın bir yansımasıdır. Toplumsal katmanlar arasındaki bu uçurum, entelektüel bakış açısının eksikliğiyle birleşince, sorunları çözmekte büyük zorluklar yaşıyoruz. Entelektüellerin rolü, bu tür zıtlaşmaların ortasında daha da önem kazanıyor. Ancak ne yazık ki, toplumsal meselelerde rasyonel ve eleştirel düşünce yerine, dogmatik…